تعمیر اینورتر نانوایی یکی از موارد مهم در نگهداری تجهیزات پخت است، زیرا اینورتر وظیفه کنترل دور موتور های دستگاه هایی مانند خمیرگیر، چونه گیر و رول کن را بر عهده دارد. خرابی آن باعث کاهش راندمان کار و توقف فرآیند تولید می شود. در این مطلب به صورت دقیق به معرفی اینورتر های مورد استفاده در نانوایی، نشانه های خرابی، روش های عیب یابی، تنظیم پارامتر ها، سرویس دوره ای و زمان مناسب برای تعمیر یا تعویض پرداخته می شود تا امکان مدیریت بهتر تجهیزات فراهم شود.
فهرست مطالب
اینورتر نانوایی چیست و چگونه کار می کند؟
اینورتر نانوایی دستگاهی الکترونیکی برای کنترل سرعت موتور های سه فاز و تک فاز مورد استفاده در تجهیزات نانوایی است. این دستگاه با تغییر فرکانس و ولتاژ، سرعت موتور را تنظیم می کند و باعث کاهش فشار مکانیکی، مصرف برق کمتر و افزایش عمر موتور می شود. در دستگاه هایی مانند خمیرگیر، کنترل دقیق دور موتور اهمیت زیادی دارد، زیرا سفتی خمیر، حجم تولید و سرعت چرخش باید هماهنگ باشد. تجربه عملی نشان می دهد وقتی تنظیمات اینورتر درست انجام شده باشد، موتور با نوسان کمتر کار می کند. یکی از پرسش های متداول تفاوت اینورتر و یو پی اس است. یو پی اس برای تامین برق بدون وقفه طراحی شده اما اینورتر برای کنترل توان و دور موتور استفاده می شود.
آشنایی با اینورتر مورد استفاده در نانوایی ها
در نانوایی ها معمولا از اینورتر های سه فاز با توان 2.2 تا 7.5 کیلووات برای خمیرگیر و از اینورتر های 0.75 تا 1.5 کیلووات برای چونه گیر استفاده می شود. برند های رایج شامل دلتا، اینوت، ال اس، هیوندا و پنتاکس هستند. معیار انتخاب شامل توان موتور، کلاس حفاظتی، توان تحمل حرارت و مقاومت در برابر گرد و غبار است. محیط نانوایی گرم و دارای ذرات آرد است، بنابراین استفاده از اینورتر با محافظ مناسب ضروری است. برای خمیرگیر های صنعتی، تحمل اضافه بار 150 درصد از موارد مهم در انتخاب اینورتر مناسب است.
نشانه های خرابی اینورتر در دستگاه های نانوایی
خرابی اینورتر با چند نشانه مشخص همراه است. توقف ناگهانی موتور، نوسان سرعت، لرزش غیر طبیعی، خطا های اضافه بار، افزایش دما و خاموش روشن شدن مکرر از نشانه های رایج هستند. در خمیرگیر ها زمانی که موتور هنگام کار سنگین توان کافی ندارد، احتمالا اینورتر یا پارامتر های آن دچار مشکل شده است. صدای غیر معمول، بوی سوختگی و خطاهای مرتبط با گرم شدن معمولا به فن، مقاومت ترمز یا IGBT مربوط می شود. گرد و غبار آرد در بسیاری از موارد عامل اصلی ایجاد این مشکلات است.
آموزش عیب یابی اولیه اینورتر نانوایی
گام اول خواندن کد های خطای نمایش داده شده روی اینورتر است. خطا های رایج شامل OL (اضافه بار)، OH (افزایش دما)، UF (افت ولتاژ) و EF (خطای زمین) هستند. سپس باید اتصالات ورودی و خروجی بررسی شود تا شل بودن کابل ها باعث خطا نشود. یک روش ساده در نانوایی ها این است که اینورتر بدون موتور تست می شود؛ اگر همچنان خطا وجود داشته باشد، ایراد داخلی است. بررسی سلامت مقاومت ترمز، فن، رله ها و برد در اولویت قرار دارد.
آموزش تنظیم پارامتر های اینورتر مخصوص خمیرگیر و چونه گیر
در خمیرگیر ها فرکانس معمول بین 20 تا 45 هرتز تنظیم می شود. گشتاور راه اندازی باید بالا باشد تا موتور در شروع کار مکث نداشته باشد. زمان شتاب و توقف بهتر است بین 4 تا 7 ثانیه باشد تا به گریبکس فشار وارد نشود. در چونه گیر ها سرعت یکنواخت تر است و معمولا روی 30 هرتز تنظیم می شود. فعال بودن تنظیمات حفاظتی مانند محدود کننده جریان و محافظ دما از خرابی های جدی جلوگیری می کند. تنظیمات اشتباه یکی از دلایل اصلی سوختن IGBT است.
چگونه از سوختن اینورتر نانوایی جلوگیری کنیم؟
گرمای محیط نانوایی مهم ترین عامل آسیب به اینورتر است. نصب آن در تابلو با تهویه مناسب ضروری است. استفاده از فن خنک کننده خارجی باعث دفع حرارت می شود. انتخاب کابل استاندارد، استفاده از محافظ ولتاژ و نصب فیوز مناسب از موارد مهم هستند. حدود 40 درصد خرابی های رایج مربوط به تجمع گرد و غبار آرد است، بنابراین پاکسازی دوره ای تابلو برق الزامی است.
اینورتر ها خطاهایی رایجی دارند که باید با آنها آشنا باشید. در بیشتر درایوهای فرکانس متغیر (VFD)، یک نمایشگر وجود دارد که خطاها را به کاربر گزارش می دهد. این قابلیت معمولاً روی ماژول HIM (Human Interface Module) یا هر نوع نمایشگر دیگری نمایش می دهد که وظیفه دارد نوع مشکل ایجادشده در سیستم کنترل موتور را اعلام کند. اگرچه بیشتر خطاها نسبتاً واضح هستند، اما برخی از آن ها برای افرادی که با اصطلاحات VFD آشنا نیستند می تواند کمی گیج کننده باشد.
روش صحیح نصب و سیم کشی اینورتر در نانوایی ها
اینورتر باید در تابلو فلزی با ارتفاع استاندارد و دور از حرارت مستقیم قرار گیرد. مسیر عبور کابل ها باید کوتاه و بدون تداخل با سیم های فرمان باشد. کابل موتور نباید بیش از 20 متر باشد تا نویز کاهش پیدا کند. وجود اتصال زمین استاندارد برای جلوگیری از خطای EF اهمیت دارد. همچنین برای هر دستگاه باید فیوز جداگانه نصب شود تا کنترل بهتری روی مدار ایجاد شود.
آموزش سرویس دوره ای و نگهداری اصولی اینورتر نانوایی
سرویس ماهانه شامل تمیز کردن فیلتر فن، محکم کردن کابل ها، اندازه گیری دمای محیط و تست فن داخلی است. هر شش ماه یک بار باید مقاومت ترمز کنترل شود. در محیط های مرطوب، رطوبت گیر داخل تابلو ضروری است. تجربه نانوایان نشان می دهد اینورتر هایی که سرویس منظم دارند عمر بسیار طولانی تری خواهند داشت. بررسی سالانه برد اصلی و IGBT نیز توصیه می شود.
چه زمانی اینورتر را تعمیر کنیم و چه زمانی تعویض لازم است؟
اگر خرابی مربوط به قطعاتی مانند فن، مقاومت ترمز یا خازن باشد، تعمیر مقرون به صرفه است. اما اگر IGBT یا برد اصلی آسیب جدی دیده باشد و هزینه تعمیر بیش از 60 درصد قیمت دستگاه شود، تعویض انتخاب بهتر است. در نانوایی هایی که دستگاه ها مداوم کار می کنند، اگر عمر اینورتر بیش از 8 سال باشد و دچار خطای شدید شود، تعویض گزینه مناسب تری خواهد بود.درایو های صنعتی برای استفاده عمومی طراحی شده اند اما اینورتر مناسب نانوایی باید تحمل دمای بالا و مقاومت در برابر گرد و غبار داشته باشد. تحمل اضافه بار، محافظت حرارتی قوی و پایداری دور از تفاوت های اصلی آن با درایو های معمولی است. بار موتور در نانوایی معمولا سنگین و لحظه ای است و اینورتر باید توان تحمل شرایط سخت را داشته باشد.
جمع بندی
تعمیر اینورتر نانوایی زمانی موثر است که قبل از آسیب جدی انجام شود. با بررسی نشانه های خرابی، تنظیم صحیح پارامتر ها، سرویس منظم و نصب اصولی می توان از سوختن اینورتر جلوگیری کرد. استفاده از اینورتر مناسب برای خمیرگیر و چونه گیر باعث کاهش مصرف برق و افزایش عمر موتور می شود. در موارد آسیب جدی یا هزینه بالای تعمیر، تعویض انتخاب منطقی تری است.
هنرآموز یک وبسایت آموزشی آنلاین است که علاوه بر ارائه آموزشهای تخصصی، به هنرآموزان کمک میکند مسیر راهاندازی کسبوکار و رسیدن به درآمد را آسانتر طی کنند.
سوالات متداول
رایج ترین نشانه خرابی اینورتر چیست؟
نوسان سرعت موتور، توقف ناگهانی و خطا های اضافه بار از نشانه های معمول هستند.
تفاوت اینورتر و یو پی اس چیست؟
یو پی اس برای تامین برق اضطراری است اما اینورتر برای کنترل دور موتور استفاده می شود.
بهترین زمان سرویس اینورتر چه زمانی است؟
سرویس ماهانه و بررسی فنی هر شش ماه توصیه می شود.