دوخت شال

دوخت شال و روسری در منزل به قدری آسان و لذت بخش است که در مدت زمانی بسیار کوتاه، می توانید به سلیقه خود و متناسب با لباس هایتان، شال یا روسری بدوزید. پس اگر فرصت کافی برای خرید شال را ندارید، چرا خودتان آن را نمی دوزید؟ حتی اگر آموزش خیاطی ندیده باشید!  به جرات می توان گفت که زمان لازم برای دوخت شال در خانه از زمانی که برای خرید آن صرف می گردد، کمتر است. اغلب در اولین مغازه پارچه فروشی، می توانید پارچه های دلخواه تان را پیدا کنید، اما پیدا کردن شال مورد نظرتان در مغازه اول، اتفاقی است که شاید هیچ وقت نیفتد!

اگر در دوخت انواع شال مانند دوخت شال دو تکه، دوخت شال حجاب، دوخت شال رقص عربی و…، مهارت کسب کنید، می توانید از این طریق و در منزل خود به درآمد برسید.

برای دوخت شال چند متر پارچه لازم است؟ اگر تصمیم تان را برای انجام دوخت گرفته اید، حتما به دنبال پاسخ این سوال خواهید بود. ابعاد شال ها بسیار متنوع و متغیر است اما ابعاد استانداردی که اغلب تولیدی ها از آن پیروی می کنند، شال با اندازه 60 در 170 سانتیمتر است.

مدل دوخت شال جدید

برای دوخت این شال پائیزه، از دو رنگ پارچه با رنگ های متفاوت و دکمه پانچ استفاده شده است.

ابتدا دو مستطیل به ابعاد 130 در 45 از هر دو پارچه برش بزنید. سپس هر دو پارچه را به صورت راسته به راسته روی یکدیگر قرار دهید و با سوزن ته گرد، آن ها را در جای خود ثابت کنید. دور تا دور کار به جز 15 تا 20 سانتیمتری که برای برگرداندن پارچه لازم است را چرخ کنید.

چهار لایی چسب به ابعاد 3 در 4 سانتیمتر برش بزنید. مانند تصویر یک لایی را در ابتدا و یک لایی را در انتهای یکی از طول های مستطیل فیکس کنید.

از ابتدای طول دیگر، 42 سانتیمتر به جلو رفته و لایی سوم را قرار دهید. از انتهای همین ضلع، 45 سانتیمتر به سمت لایی سوم حرکت کنید و لایی آخر را فیکس کنید. سپس با حرارت اتو، لایی ها را در سر جای خودشان بچسبانید. وجود این لایی ها به هنگام پانچ دکمه، ضروری است.

گوشه های مستطیل را تا نزدیکی دوخت برش بزنید و کار را برگردانید. سپس با فاصله یک سانتیمتر از لبه، دور تا دور آن را چرخ کنید تا کار، فیکس گردد. با استفاده از دستگاه، دکمه های پانچ را در محل لایی ها پانچ کنید. اگر دستگاه پانچ ندارید، می توانید کار خود را به خدمات خیاطی یا خرازی ها بسپارید.

تا به اینجا، کار دوخت و آماده سازی شال به پایان رسیده است. این شال به صورت مدل دار روی سر قرار می گیرد. برای این کار فقط لازم است دکمه ها را به صورت ضربدری به یکدیگر چفت کنید، یعنی دکمه ابتدایی یک ضلع را به دکمه انتهایی ضلع مقابل.

دوخت شال هد دار

اگر دوست دارید شال های خود را هد دار کنید، این آموزش برای شما است. متناسب با رنگ شال مورد نظرتان، پارچه، تور یا گیپور و دیگر ملزومات خیاطی مانند قیچی و… را آماده کنید.

از پارچه مستطیلی به ابعاد 50 در 27 سانتیمتر برش بزنید و آن را از وسط تا کنید. سپس مانند تصویر دوم، لبه هد را طراحی کنید و برش بزنید. لبه طراحی شده را چرخ کنید.

به اندازه هد دوخته شده، از پارچه گیپور، تور یا دانتل برش بزنید، مانند تصویر. حال لبه قوس دار آن را نیز چرخ کنید به طوری که پارچه اصلی نیز به زیر دوخت برود. استفاده از سوزن و سنجاق برای فیکس کردن تور و پارچه اصلی به هنگام دوخت، از ایجاد فاصله و چین جلوگیری کرده و نتیجه بهتری را رقم می زنند.

در این مرحله، نوبت به برش بندهای هد است. از همان پارچه هد، دو مستطیل کوچک به ابعاد 31 در 10 سانتیمتر برش بزنید. آن ها را از وسط تا بزنید و انتهای هر یک را کمی قوس دهید. این کار برای زیبایی بند هد است و انجام ندادن آن، اشکالی در روند کار ایجاد نمی کند.

مانند تصویر بندها را بدوزید و از قسمتی که باز گذاشته اید، آن ها را برگردانید. بندها را به دو سر هد وصل کرده و چرخ کنید. به هنگام دوخت بند به هد، تمیزدوزی این قسمت را نیز انجام دهید (لبه گیپور و هد را به سمت داخل تا بزنید).

با دوخت نوار اریب بر روی هد، می توانید جلوه کار را بیشتر کنید. همان طور که در ابتدای این آموزش گفته شد، می توانید این هد را برای  شال های آماده خود، تهیه کنید، اما اگر بخواهید، می توانید شال را نیز خود تهیه کنید. شالی که در این آموزش، آماده شده است، دارای ابعادی برابر با 56 در 220 سانتیمتر است. برای صرفه جویی، می توانید یک متر پارچه برای شال تهیه کنید که در این صورت، شال شما برای رسیدن به طول دلخواه، ناگزیر است درز بخورد.

اگر علاقمند هستید طول شال در یک طرف، بلندتر باشد، قبل از وصل هد، تغییرات دلخواه را انجام دهید. در پایان هد شال را اتو بزنید و حتما از اتوی سرد نیز استفاده کنید.

آموزش دوخت شال مزونی

از دیگر شال هایی که این روزها ترند شده اند، می توان به شال چیندار اشاره کرد. نحوه دوخت شال چیندار (دوخت شال دامنی) بسیار راحت است و از عهده هر دوست دار هنری برمی آید.

از میان پارچه های مناسب برای دوخت شال، می توانید مانند این آموزش، از پارچه وال (وایل یا وال اسلپ!) استفاده کنید. پارچه ای به ابعاد 150 در 180 سانتیمتر برای این کار، کافی است. همان طور که در تصویر مشخص شده است، از پارچه یک مستطیل به ابعاد 75 در 180 و دو مستطیل به ابعاد 25 در 150 سانتیمتر برش بزنید.

دو مستطیل کوچک تر و هم اندازه، قرار است برای چین های شال مورد استفاده قرار بگیرند. لبه های این مستطیل ها را دوبار، هر بار، نیم سانتیمتر به داخل تا زده و چرخ کنید. سپس از لبه کار 5 سانتیمتر به سمت داخل، حرکت کنید و علامت بزنید. از این علامت خطی موازی با طول مستطیل رسم کنید. حالا بر روی این خط، دوخت درشت بدون سرقائمی در ابتدا و انتها بزنید. نخ زیر را به آرامی بکشید تا با ایجاد چین، طول این مستطیل با عرض بدنه اصلی شال، هم اندازه گردد. برای چین دار کردن پارچه می توانید از پایه چین سوزنی هم استفاده کنید.

مستطیل بزرگتر یا همان بدنه اصلی شال را نیز در قسمت لبه ها تمیزدوزی کنید. سپس از سر آن 17 سانتیمتر به سمت داخل جلو بروید و علامت بزنید. از قسمت علامت خورده، خطی موازی با عرض شال رسم کنید. یکی از دو مستطیل چین خورده را، مانند تصویر، بر روی این خط قرار داده و چرخ کنید. همین کار را با طرف دیگر شال نیز انجام دهید. شال مزونی شما آماده است.

دوخت شال مجلسی

آموزش دوخت شال حریر مجلسی پیلی دار، ظاهرا سخت به نظر می رسد اما اگر کمی حوصله، چاشنی کارتان کنید، بدون شک می توانید به راحتی این مدل هد شال را نیز، خود در منزل بدوزید.

معمولا برای دوخت هد شال پیلی دار از دو نوع پارچه یکی لمه یا مجلسی و دیگری ساده استفاده می گردد. این کار برای زیبایی هرچه بیشتر کار صورت می گیرد و صد در صد سلیقه ای است.

در این آموزش از یک پارچه ساده مانند کرپ حریر با ابعاد 2 متر در 60 سانتیمتر و یک پارچه پولکی که رنگ آن کاملا با پارچه ساده، همخوانی دارد، استفاده شده است.

برای شروع، لازم است الگوی هد شال را بر روی کاغذ آماده کنید. ابتدا مستطیلی به ابعاد 26 در 15 سانتیمتر رسم کنید. بر روی عرض این مستطیل 7 سانتیمتر حرکت کرده و علامت بزنید. از این محل، 4.5 سانتیمتر جلو رفته و مجدد علامت بزنید. فاصله باقی مانده از این نقطه تا انتهای عرض نیز باید 3.5 سانتیمتر باشد. همین تقسیم بندی را با عرض دیگر مستطیل نیز انجام دهید و در پایان، مانند تصویر، نقاط را به یکدیگر وصل کنید. مستطیل های شکل گرفته، نشان دهنده سه نوع پیلی است: پهن، متوسط و باریک. شما هم می توانید به صورت همزمان از این سه مدل در کنار یکدیگر استفاده کنید و هم می توانید به صورت مجزا و کاملا سلیقه ای، این پیلی ها را در هد شال خود به کار ببرید.

در ادامه، مانند تصویر، از سمت راست مستطیل هم در پایین و هم در بالا، 4 سانتیمتر بر روی ضلع طولی حرکت کرده و سپس این نقاط را به یکدیگر وصل کنید.

با رسم خط در پایان مرحله قبل، خواهید دید که سه مستطیل کوچک تر شکل گرفته اند. مستطیل اول 7در4 سانتیمتر، مستطیل دوم 4.5در4 سانتیمتر و مستطیل آخر3.5در4 سانتیمتر هستند.

از مستطیل اول 4 سانتیمتر، از مستطیل دوم 3 سانتیمتر و از مستطیل آخر 2 سانتیمتر به سمت بالا حرکت کرده و علامت بزنید. از نقاط علامت خورده، خطوطی به سمت راست رسم کنید.

در ابتدای آموزش، طول مستطیل 26 سانتیمتر بود که با کسر 4 سانتیمتر که در سمت راست به کار رفته است، 22 سانت باقی مانده است. حاصل تقسیم این عدد بر 3، عدد 7.5 سانتیمتر است که به مقدار آن از سمت چپ کادر، بر روی اضلاع طولی در بالا و پایین حرکت کرده و علامت بزنید. این دو نقطه را به هم وصل کنید.

دو گوشه از هر مستطیل سمت چپ را به یکدیگر وصل کنید (قطر). سپس مانند تصویر، با رسم سه خط دیگر، الگو را کامل کنید. گوشه های تیز را مثل تصویر کمی هلالی کنید. تا این بخش از آموزش شما با نحوه رسم الگوی هد پیلی دار در سه سایز مختلف آشنا شدید. پیلی پهن، متوسط و کوچک. مایل به دوخت هد شال با هر نوع پیلی که هستید، دقت داشته باشید که قسمت هایی از هد که در جلوی سر قرار می گیرند حتما بر روی دولای بسته پارچه قرار داشته باشند. به تصویر دوم دقت کنید:

 در این آموزش، هد شال 4 پیلی پهن و کوچک برای دوخت در نظر گرفته شده است. دو تا از کوچک (یک عدد از پارچه پولکی و یک عدد از پارچه کرپ) و دوتا از پهن (یک پولکی و یک کرپ). بعد از آن که از روی الگوها، برش پارچه ها را انجام دادید، دور تا دور آن ها را با دست کوک بزنید. دو مستطیل 30 در 9 سانتیمتر نیز برای بند هد شال برش بزنید.

مانند تصویر، از بالا به پایین چیدمان را به ترتیب زیر انجام دهید:

پیلی کرپ پهن، پیلی پولکی پهن، پیلی متوسط کرپ و پیلی پولکی متوسط را قرار دهید و چرخ کنید و سردوز بزنید. بعد از اتمام دوخت، لبه ها را اتو بزنید تا فرم نهایی هد، شکل بگیرد و ثابت شود.

مستطیل هایی که برای بند هد شال برش زده بودید را مانند آموزش قبل، از وسط تا کرده و تمیزدوزی کنید. آن ها را برگردانید و به هد وصل کنید.

شال این هد، مستطیلی به ابعاد دو متر در 60 سانتیمتر است. لبه های شال را دوبار به سمت داخل تا بزنید و دوخت نیش را انجام دهید. همچنین برای تمیزدوزی لبه شال می توانید از پایه پیچ رول استفاده کنید.

از یک طرف شال (که معمولا سمت راست است) 70 سانتیمتر به سمت داخل حرکت کرده و علامت بزنید. وسط هد دوخته شده تان را نیز مشخص کنید و این دو علامت را روی یکدیگر قرار داده و سوزن بزنید. از یک سانتیمتر بعد از بند هد، دوخت را شروع کنید و به یک سانتیمتر قبل از بند دیگر هد، دوخت را پایان دهید. به یاد داشته باشید که به هنگام دوخت این قسمت، راسته هد، بر روی راسته شال قرار داشته باشد و پشت هر دو کار، به سمت بیرون باشد. اگر در مسیر دوخت، کیست هایی به وجود آمدند، در همان ابتدای امر، دوخت را باز نکنید. ممکن است با کشیدن بند و اتوی همزمان، این کیست ها برطرف شوند. هد شال مجلسی شما آماده است.

خلاصه

شال و دیگر البسه ای که دارای دوخت راحتی هستند، گزینه های مناسبی برای پر کردن اوقات فراغت، صرفه جویی در هزینه ها و… به شمار می روند. سایت هنر آموز، با عناوین مختلف آموزشی در حوزه خیاطی، آماده است تا یارای شما هنردوستان در این زمینه باشد.